Kiedy jest wskazane i jak się do niego przygotować?
Żywienie dojelitowe polega na podawaniu choremu tzw. diety przemysłowej wprost do przewodu pokarmowego pacjenta. Dieta ma dostarczać do organizmu niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania substancji – azotu, elektrolitów, fosforu, wapnia, śladowych ilości wartościowych pierwiastków i witamin.
Metody żywienia dojelitowego
Wyróżnić można kilka metod odżywiania dojelitowego:
Doustnie, czyli odżywianie przy pomocy doustnych suplementów pokarmowych. Jest to i najczęściej stosowana i najprostsza metoda, którą zaleca się w początkowej fazie zaleceń żywienia dojelitowego. Dopiero gdy okaże się nieskuteczne zawiedzie, przechodzi się do żywienia z pomocą dostępu sztucznego.
W dostępie sztucznym używa się zgłębników dożołądkowych, dodwunastniczych, dojelitowych,
Za pomocą sztucznie wytworzonych przetok odżywczych, tzw. stomii dożołądkowych (gastrostomie) i dojelitowych (jejunostomie).
Wskazania dożywienia dojelitowego
Potencjalne wskazania do odżywiania jelitowego:
- niedożywienie lub niedostateczne odżywianie organizmu w następstwie choroby lub urazu,
- zespół krótkiego jelita,
- powikłania pooperacyjne,
- choroby zapalne jelit,
- zaburzenia połykania, trawienia i wchłaniania,
- zwężenie górnego odcinka przewodu pokarmowego,
- rozległe oparzenia,
- okres po zakończeniu żywienia pozajelitowego,
- okres radio- i chemioterapii,
- pooperacyjne przetoki jelitowe,
- pooperacyjne powikłania,
- długo gojące się rany,
- wyniszczenie,
- odleżyny,
- jadłowstręt i zaburzenia odżywiania
- choroby zakaźne (np. wyniszczenie przy AIDS).
Dodatkowo, kolejnymi zaleceniami do żywienia dojelitowego w warunkach domowych może być:
- schorzenie neurologiczne z zaburzeniami połykania, np. towarzyszącymi stwardnieniu rozsianemu, stwardnieniu zanikowemu boczne, po udarze mózgu, dziecięcemu porażeniu mózgowemu, guzów mózgu, po urazach OUN, demencji),
- choroba nowotworowa, a szczególnie nowotwory głowy, szyi, klatki piersiowej, oraz rak górnego odcinka przewodu pokarmowego.
Przeciwwskazania do żywienia dojelitowego
Przeciwwskazaniem do karmienia dojelitowego może być jedno z poniższych schorzeń:
- niedrożność żołądka i jelit,
- ciężkie oparzenie,
- rozległe urazy wielonarządowe,
- atonia żołądka i jelit,
- wstrząs,
- ostry stan zapalny jamy brzusznej.
Jak się przygotować do przyjęcia żywienia dojelitowego?
Żywienie dojelitowe często odbywa się w szpitalu. Wtedy o prawidłowe założenie sztucznego dostępu i prowadzenie odżywiania dba wykwalifikowany personel medyczny i lekarz prowadzący pacjenta. Jeśli odbywa się w domu, w przypadku gdy stan pacjenta nie wymaga dłuższego pobytu w szpitalu.
Wykonywanie zabiegu w warunkach domowych wymaga jednak odpowiedniego przeszkolenia członków rodziny i opiekunów pacjenta, regularnej kompleksowej opieki medycznej w okresie przebiegu kuracji, a przede wszystkim dostarczenia do domu specjalistycznego sprzętu, odpowiednich produktów żywieniowych, a także środków dezynfekcyjnych i opatrunkowych niezbędnych do prawidłowej opieki nad chorym. Żywienie dojelitowe w warunkach domowych w jest w całości refundowane przez NFZ.
Korzyści z żywienia dojelitowego
Dzięki żywieniu dojelitowemu organizm chorego otrzymuje niezbędne do przeżycia substancje odżywcze, poprawia się i utrzymuje stan zdrowia. Chory dąży do sukcesywnego odzyskiwania sprawności, a także polepsza komfort życia.