Na czym polega ta terapia i kiedy się ją stosuje?

Terapia fotodynamiczna polega na miejscowym diagnozowaniu i leczeniu nowotworów skóry, badaniu jej stanów przedrakowych oraz leczenia innych schorzeń, w tym trądziku pospolitego, za pomocą środków fotouczulających oraz światła o odpowiedniej długości fali.

Terapia fotodynamiczna działa tylko na zmienione tkanki i nie uszkadza tych zdrowych, dając przy tym znakomity efekt kosmetyczny. Pozwala pacjentom może uniknąć skomplikowanych, pozostawiających blizny operacji.

Jakie są rodzaje terapii fotodynamicznej?

Terapię fotodynamiczną podzielić można w zależności na cel jej przeprowadzenia:
– diagnostyka fotodynamiczna oraz leczenie fotodynamiczne oraz w zależności od konkretnego rodzaju leczonego schorzenia, np. fotodynamiczna terapia nowotworowa.

Przebieg terapii fotodynamicznej

Na zabieg terapii fotodynamicznej składają się 3 etapy: przygotowanie, aplikacja leku oraz właściwego naświetlania. Najpierw lekarz przygotowuje skórę pacjenta do zabiegu – usuwa złuszczony naskórek i doprowadza ją do chropowatości.

Na zmienione chorobowo miejsce, np. zmianę nowotworową, nakłada środek leczniczy zawierający aminolewulinian metylu – w zmianie powstaje naturalny środek fotouczulający. Proces prawidłowego wchłonięcia się substancji trwa około trzy do czterech godzin. W tym czasie pacjent może przebywać na powietrzu i np. wyjść na spacer.

Po upływie określonego czasu komórki ze środkiem fotouczulającym naświetlone zostają światłem o odpowiedniej długości, np. czerwonym lub niebieskim, w zależności od potrzeb pacjenta i następuje reakcja fotochemiczna. Jej następstwem jest obumarcie zmienionych chorobowo komórek, natomiast te zdrowe pozostają nieuszkodzone.

Wskazania do terapii fotodynamicznej

Terapia fotodynamiczna PDT pomocna jest przy leczeniu:

• nowotworu podstawnokomórkowego BCC,
• rogowacenia słonecznego AK,
• świetlnego zapalenia warg,
• choroby Bowena,
• leukoplakii, erytroplakii,
• brodawek wirusowych,
• trądziku pospolitego i różowatego,
• przy fotoodmładzaniu.

Przeciwwskazania do terapii fotodynamicznej

Terapia PDT nie jest wskazana w przypadku występowania następujących czynników:

• ciąży,
• opalenizny – do czasu jej ustąpienia,
• stosowania leków światłouczulających,
• stosowania niektórych ziół np. dziurawca, nagietka – należy przerwać na 2 tygodnie przed zabiegiem),
• stosowania kremu z retinolem i witaminą C. Kurację należy przerwać na 2 tygodnie przed zabiegiem,
• stosowania samoopalacza (przerwać na tydzień przed zabiegiem)
• cukrzycy,
• bielactwa, łuszczycy,
• opryszczki,
• spożywania alkoholu. Na 24 godziny przed zabiegiem jest to kategorycznie zabronione,
• przyjmowania aspiryny czy stosowania peelingów (na tydzień przed zabiegiem przerwać).

Jak się przygotować do wykonania terapii fotodynamicznej

Na zabieg terapii fotodynamicznej pacjent powinien przeznaczyć łącznie około 4 godzin. Przed decyzją o terapii należy skonsultować się z lekarzem, oraz zapoznać się z listą substancji przeciwwskazanych przy zabiegu i zaprzestać ich przyjmowania odpowiednio wcześniej.

Korzyści wynikające ze stosowania terapii fotodynamicznej

Leczenie zmian chorobowych terapią fotodynamiczną nie powoduje blizn. Jest przy tym prawie zupełnie bezbolesna. Jej skuteczność porównuje się do skuteczności krioterapii czy leczenia chirurgicznego. Stanowi jedyną metodę, która niszczy nowotwór w sposób wybiórczy, bez uszkadzania zdrowych tkanek wokoło zmiany.

Na czym polega ta innowacyjna terapia?

Terapia genowa to nowa nadzieja medycyny. Genom człowieka to skomplikowana chemiczna forma zapisu informacji określających budowę i funkcjonowanie organizmu. Składa się on z blisko 23 tysięcy genów, czyli regionów DNA wypełnionych informacjami, które pozwalają organizmowi na produkcję białek budulcowych i regulatorowych. Uszkodzenia, czyli mutacje DNA, mogą być następstwem błędów w kopiowaniu materiału genetycznego. Mogą być również wywołane poprzez zewnętrzne czynniki chemiczne i promieniowanie.

Co to jest terapia genowa?

Mianem tym określa się usunięcie niepożądanych dla organizmu skutków spowodowanych błędnymi mutacjami genów przez wprowadzenie obcych, ale prawidłowo skonstruowanych sekwencji DNA lub RNA do komórek ciała. Jest to bardzo nowoczesna metoda leczenia, którą można skutecznie zrealizować, podając preparat zawierający cały kompletny gen albo tylko wybrane fragmenty DNA lub RNA. Należy jednak pamiętać, że terapia genetyczna znajduje się ciągle w fazie rozwojowej. Przeprowadzane są próby kliniczne, więc nie jest jeszcze stosowana powszechnie.

Terapie genowe możemy podzielić na dwa rodzaje:

Terapia germinalna, która dotyczy komórek znajdujących się w początkowym stadium zarodkowym – gamet. Gen terapeutyczny łączy się ze zmienionym genomem biorcy, a więc przekazana przez rodzica błędna mutacja genomu powodująca chorobę zanika, a dziecko otrzymuje właściwy gen i rodzi się zdrowe. Metoda ta budzi poważne wątpliwości etyczne i nie jest powszechnie stosowana.

Terapia somatyczna – dotyczy ogółu komórek poza gametami. Dostarczenie jej prawidłowego genu do komórek ciała zmniejsza, lub wręcz usuwa skutki mutacji wyłącznie u danego pacjenta. Niestety jego komórki rozrodcze dalej posiadają uszkodzony gen, który będzie powielony w następnym pokoleniu.

Metody podawania prawidłowego DNA do komórek

In vivo, czyli podawanie preparatu genowego podaje się do głównych naczyń krwionośnych. Ex vivo z organizmu pacjenta pobiera się komórki, a w laboratorium są one poddawane transformacji. Uzyskane w ten sposób komórki z prawidłowym DNA podaje się z powrotem do organizmu. Metodę stosuje się z powodzeniem w przypadku zmienionych komórek szpiku kostnego lub komórek macierzystych.

Terapia genowa – zastosowanie i sukcesy

Odnotowano duże sukcesy w stosowaniu terapii genowej w leczeniu chorób genetycznych związanych z niedoborami immunologicznymi. Bardzo dobre rezultaty osiąga się również w leczeniu hemofilii. Pacjenci odczuwają znaczną poprawę. W przypadku choroby Parkinsona, zastosowanie terapii przyczynia się do poprawy funkcji motorycznych, nie powoduje jednak całkowitego ustąpienia objawów.

W terapii genowej nowotworów pokłada się bardzo duże nadzieje, ponieważ nie wymaga ona długotrwałego procesu odczytywania i powielałem do komórek prawidłowej informacji genetycznej. Wielkim wyzwaniem dla badaczy jest walka z wrodzonymi chorobami genetycznymi, które odwrotnie jak w przypadku chorób nowotworowych wymagają dłuższego procesu odczytu i kopiowana terapeutycznego kodu genetycznego, co często powoduje działania niepożądane a nawet zagrażające życiu pacjenta.

Terapia genowa w Polsce i na świecie to jednak na razie tylko i wyłącznie obiecująca przyszłość, dzisiaj jeszcze w fazie testów.

Co to jest terapia integracji sensorycznej?

Chcąc wytłumaczyć, na czym polegają zajęcia integracji sensorycznej, należy najpierw wyjaśnić, czym w ogóle jest integracja sensoryczna. Integracja sensoryczna to odpowiednia organizacja wszystkich zmysłów, niezbędna do prawidłowej oceny i interpretacji sytuacji, w której znajduje się człowiek. Dzięki temu możemy podejmować właściwe reakcje na zdarzenia.

Ośrodkowy układ nerwowy jest szczególnie ważny u osób w okresie dorastania, a w niemowlęctwie jest niezwykle plastyczny. Zatem im wcześniej rozpoczniemy zajęcia sensoryczne, tym lepsze będą efekty terapii. Rozwijające się dziecko codziennie zdobywa nowe doświadczenia i umiejętności przez nieustanna interpretację obrazów, dźwięków, wrażeń ruchowych i dotykowych.

Ale jeśli ta interpretacja nie jest właściwa, może oddziaływać na relacje rodzinne i społeczne małego pacjenta, ale przede wszystkim, na jego emocje. Diagnoza nieprawidłowej integracji sensorycznej wymaga konsultacji z terapeutą. W zależności od badań, szacuje się, że rozpoczęcie terapii sensorycznej wskazane jest nawet u 15% dzieci.

Metody terapia integracji sensorycznej

W zaburzeniach integracji sensorycznej przyczyny problemów mogą być bardzo różnorodne. Zaczynając od uwarunkowań genetycznych, przez nieprawidłowy przebieg ciąży, aż po cesarskie cięcie i niską wagę urodzeniową. Dlatego wykwalifikowany terapeuta powinien najpierw przeprowadzić wywiad z rodzicami, a następnie poddać dziecko badaniu sprawdzającemu jego integrację sensoryczną, czyli u standaryzowanym testom SI.

Plan terapii sensorycznej specjalista musi opracować indywidualnie dla każdego nowego pacjenta, a zajęcia sensoryczne dla dzieci mają przede wszystkim na celu skoncentrowanie jego uwagi na danym zadaniu ruchowym, polepszenie koordynacji motoryki małej i dużej. Ma to także wpływ na polepszenie jego kontaktów z rówieśnikami.

Wskazania do rozpoczęcia terapia integracji sensorycznej

Zaburzenia integracji sensorycznej u dzieci mogą dawać następujące objawy:

• Problemy z koordynacją w zakresie motoryki ruchowej małej i dużej
• Za niską reaktywność na stymulację sensoryczną
• Nadwrażliwość na bodźce dotykowe, ruchowe, wzrokowe i słuchowe
• Problemy z koncentracją
• Zbyt mała lub odwrotnie, zbyt duża aktywność fizyczna
• Impulsywność
• Opóźnienie rozwoju ruchowego i mowy, a w wieku szkolnym również trudności w nauce
• Niskie poczucie własnej wartości
• Korzyści wynikające z terapii integracji sensorycznej
• Wyrównanie deficytów integracji sensorycznej poprzez zabawy ruchowe z udziałem atrakcyjnych dla dzieci przyrządów, takich jak platformy, huśtawki, walce, drabinki itp.
• Oraz kolorowych pomocy dydaktycznych

Wykonywanie ćwiczeń fizycznych, które sprawiają dziecku radość. Jeśli terapeuta spotka się z oporem małego pacjenta, powinien odpowiednio zmotywować go do kontynuowania ćwiczeń dla dobra dziecka.

Stopniowe zwiększanie i dostosowanie poziomu trudności wykonywanych ćwiczeń, tak aby nie były one dla dziecka w danym momencie terapii metodą integracji sensorycznej ani za łatwe, ani za trudne do wykonania

Zajęcia sensoryczne stymulują czucie powierzchniowe i głębokie, aktywizują również zmysły, takie jak słuch, wzrok i węch

Nauka poprzez zabawę z terapeutą u rówieśnikami, podczas której układ nerwowy i mózg uczą się prawidłowych reakcji na bodźce zewnętrzne

Na czym polega i kiedy jest wskazana?

Terapia protonowa polega na usuwaniu i hamowaniu wzrostu komórek nowotworowych przy użyciu odpowiedniego promieniowania. W przeciwieństwie jednak do innych rodzajów radioterapii, w których do leczenia nowotworu stosuje się promieniowanie rentgenowskie, terapia protonowa wykorzystuje wiązkę cząsteczek tworzących jądro atomowe, czyli protonów.

Użycie tego rodzaju terapii pozwala na skierowanie promieniowania dokładnie w miejsce występowania guza nowotworowego, co zmniejsza stopień uszkodzenia zdrowych tkanek dookoła niego i umożliwia użycie większej, bardziej skondensowanej dawki promieniowania niż w przypadku standardowo używanej radioterapii.

Przebieg terapii protonowej

Protonoterapia musi być przeprowadzana w warunkach ambulatoryjnych. Naświetlania przeprowadza się przez kilka minut dziennie, a sama seria to okres od kilku dni do kilku tygodni, w zależności od rodzaju nowotworu. Pacjenta umieszcza się na specjalnym fotelu, który umożliwia wcelowanie wiązki protonów dokładnie w szkodliwy nowotwór.

Maszyna, nazywana synchrotronem lub cyklotronem, wytwarza i przyspiesza protony, a następnie wyrzuca je i kieruje dokładnie w zmianę nowotworową. Naświetlanie trwa około 1-2 minut i nie powoduje żadnego dyskomfortu. Na czas naświetlania pacjent zostaje sam z maszyną.

Lekarz opuszcza pomieszczenie i wraca po zakończeniu trwania zabiegu.

Wskazania do terapii protonowej

Ze względu na to, że radioterapia protonowa skutkuje mniejszym uszkodzeniem zdrowych tkanek sąsiadujących z guzem, stosuje się ją często w nieinwazyjnym leczeniu nowotworów położonych zbyt blisko innych narządów.

Lekarz może zdecydować o wprowadzeniu terapii protonowej w przypadku nowotworów:

• mózgu (np. nerwiaka nerwu słuchowego),
• oczu (np. czerniaka oka, nowotworu złośliwego oka),
• głowy i szyi,
• płuc,
• kręgosłupa,
• prostaty,
• układu chłonnego.

W Polsce terapię protonową stosuje się również z powodzeniem w leczeniu raka gałki ocznej.

Przeciwwskazania do terapii protonowej

Terapii protonowej nie przeprowadza się w przypadku nowotworów z przerzutami.

Przygotowanie do terapii protonowej

Przed rozpoczęciem terapii protonowej przygotowuje się dla pacjenta specjalne indywidualne urządzenia, które będą w stanie utrzymać jego ciało w odpowiedniej pozycji w czasie naświetlania. Rodzaj użytego sprzętu zależy od umiejscowienia leczonego nowotworu, np. w przypadku terapii oka przygotowuje się dla pacjenta specjalną maskę i nakładkę na zęby.

Kolejnym krokiem jest wykonanie tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego i zawężenie obszaru leczenia. Na tym etapie lekarz dokładnie namierza chorobowo zmienione miejsce oraz określa kąt i kierunek, z jakim protony zostaną wprowadzone do organizmu pacjenta.

Korzyści z terapii protonowej

Terapia protonowa jest bardzo precyzyjną metodą leczenia, dzięki temu iż umożliwia skierowanie energii bezpośrednio w miejsce występowania nowotworu. Jest to niemożliwe przy użyciu innych metod promieniowania.

Dzięki temu zdrowe tkanki w sąsiedztwie guza pozostają nieuszkodzone i szybciej pobudzą oczyszczone tkanki do regeneracji. Jest to szczególnie istotne w przypadku np. czerniaka oka. Leczenie tego rodzaju nowotworu terapią protonową oszczędza nerw wzrokowy, soczewkę oka czy siatkówkę, co pozwala zachować sprawność oka.

Jak się przygotować do tego zabiegu i jak on przebiega?

Co to jest termolezja?

Termolezja to zabieg przeprowadzany w celu ograniczenia lub redukcji przewlekłych dolegliwości bólowych przy użyciu wytwarzających wysoką temperaturę bądź przewodzących fale radiowe igieł, stosowanych tylko na wybranym fragmencie nerwów. By igły mogły dotrzeć w miejsce przeznaczenia z największą precyzją, lekarz przeprowadzający zabieg termolezji posługuje się obrazem USG. Zabieg umożliwia złagodzenie bólu kręgosłupa, a u niektórych osób może go nawet skutecznie zahamować.

Rodzaj termolezji

Termolezji nerwu trójdzielnego dokonuje się na sposób:

• ciągły – wprowadzona w okolice zakończenia nerwu czuciowego igła nagrzana jest do temperatury 70-90 stopni. W tym przypadku utrzymuje się ją w miejscu docelowym przez jedną do dwóch minut.
• pulsacyjny – igła przewodzi fale radiowe o odpowiedniej częstotliwości, które zmniejszają aktywność receptorów bólowych.

Przebieg termolezji

Termolezji dokonuje się przy zastosowaniu znieczulenia miejscowego. Znieczulenie ogólne jest natomiast stosowane podczas wkłuwania się w czaszkę pacjenta. Przy każdym zabiegu specjaliście asystuje anestezjolog, który monitoruje pracę serca pacjenta. Specjalista wkłuwa się w chorobowo zmienione miejsce specjalista.

Przebieg zabiegu monitorowany jest dzięki wyświetlanemu na ekranie obrazowi. Następnie przez biegnący środkiem igły kanalik podaje się znieczulenie. Następnie igła zostaje podłączona do generatora prądu i rozpoczyna się blokad nerwów chorego, czyli przerwanie przewodzenia bodźców bólowych.

Cały zabieg trwa ok. 20 minut, a jego zbawienne efekty mogą utrzymywać się przez pół roku. Termolezję można powtarzać w celach podtrzymania leczenia i profilaktyki kolejnych nawrotów.

Wskazania do termolezji

Termolezji dokonuje się w celu zmniejszenia bądź całkowitego zlikwidowania bólu przewlekłego przy występowaniu:

• neuralgii nerwu trójdzielnego,
• klasterowych bólów głowy,
• zespołów bólowych kręgosłupa,
• neuralgii nerwów potylicznych,
• neuralgii międzyżebrowej,
• bólów pochodzenia nowotworowego,
• bólu kikuta,
• bólów naczyniowych,
• bólu zależnego od układu współczulnego.

W przypadku zespołu bólowego zlokalizowanego w obrębie unerwienia nerwu sromowego również można dokonać blokady.

Przeciwwskazania do wykonania termolezji

Termolezji nie wykonuje się w trakcie chorób w ostrym lub bardzo zaawansowanym stadium ani zaraz po nich bez odpowiedniego okresu rekonwalescencji. Po udarze mózgu lub zawale serca z wykonaniem zabiegu należy odczekać co najmniej trzy miesiące.

Jak się przygotować do termolezji?

Zabieg termolezji poprzedzić musi seria spotkań konsultacyjnych z lekarzem, w trakcie których poznaje on szczegółowo bólowe dolegliwości pacjenta. Dzięki rozwojowi medycyny przeciwbólowej, precyzyjnie można określić granice bólu, a także dokonać prognostycznej blokady nerwów, która w przypadku pozytywnych efektów, pozwoli przeprowadzić skuteczną termolezję.

W dniu zabiegu należy:

• unikać żucia gumy i korzystania z używek,
• zaprzestać używania dezodorantów, perfum i innych zapachowych czy perfumowanych kosmetyków,
• od dwóch godzin przed zabiegiem lekarstwa należy popijać tylko czystą wodą,
• poprosić kogoś o odwiezienie do domu po zabiegu, gdyż nie można prowadzić po zabiegu.

Korzyści z termolezji

Cierpiącym na przewlekłe bóle kręgosłupa pacjentom przywraca dobre samopoczucie. Prąd o określonej częstotliwości nie niszczy nerwu, a blokuje przewodzenie uciążliwych dla organizmu bodźców bólowych i przywraca sprawność ruchową.

Kiedy jest ona wskazana i jakie są jej formy?

Termoterapia jest jednym z obszarów fizykoterapii, wykorzystującym w celach leczniczych ciepło lub zimno. Kuracja ta przynosi ulgę w różnego rodzaju dolegliwościach, w tym przewlekłych bólach mięśni i stawów. Wybór odpowiedniego rodzaju terapii zależy od schorzenia pacjenta i musi być dostosowana do jego potrzeb.

Rodzaje termoterapii

Ciepłolecznictwo – czyli rodzaj fizykoterapii, której zadaniem jest dostarczenie tkankom chorego niezbędnego ciepła. Otwiera ono naczynia krwionośne, co ułatwia przepływ krwi i zwiększa dostarczanie tlenu oraz substancji odżywczych do tkanek organizmu. Terapię przeprowadza się aby złagodzić ból stawów, rozluźnić obolałe mięśnie, więzadła i ścięgna oraz w efekcie poprawić ich elastyczność.

Ciepło jest dostarczane może być w postaci suchej lub wilgotnej, przez wodę lub parę, orz poprzez działanie ultradźwięków, promieni podczerwonych, leczniczych prądów, a także kąpieli czy okładów.

Zimnolecznictwo – w tym przypadku fizykoterapia polega na spowolnieniu przepływu krwi i ma zadziałać jako środek zmniejszający dolegliwości związane z urazami, takie jak ból oraz obrzęki. Zabiegi stosuje się także na miejsca opuchnięte i posiniaczone. Zimno jest dostarczane w postaci okładów z lodu, schłodzonej cieczy lub żelu. Zaleca się korzystanie z terapii około 24 do 48 godzin po urazie aby osiągnąć najlepsze efekty.

Szczególnym rodzajem zimnolecznictwa jest krioterapia, polegająca na zastosowaniu temperatury poniżej 0 stopni Celsjusza.

Wskazania do termoterapii

Zabiegi z wykorzystaniem leczenia ciepłem są skuteczne w następujących dolegliwości:
Schorzenia stawów: zwyrodnienia, zesztywnienie zapalne

• Bóle mięśni
• Uszkodzenia pourazowe
• Rwa kulszowa
• Choroby układu nerwowego

Ciepłolecznictwo ma także zastosowanie w przemyśle kosmetycznym w postaci zabiegów z wykorzystaniem okładów borowinowych, parafinowych i naświetleń. W zależności od rodzaju działa na skórę regenerująco, detoksykując, rozluźniająco, a także przygotowuje do przyjęcia kolejnych zabiegów pielęgnacyjnych.

Zabiegi z wykorzystaniem zimna zaleca się osobom cierpiącym z powodu dolegliwości takich jak:

• Urazy, skręcenia, stłuczenia, uderzenia i różnego typu kontuzje będące skutkiem np.
• uprawiania sportów i innych aktywności fizycznej.
• Nerwobóle i bole psychosomatyczne.
• Reumatoidalne zapalenie stawów (w niektórych przypadkach) oraz bóle stawów.
• Krioterapia w kosmetologii jest wykorzystywana jako zabieg stymulujący spalanie tkanki
• tłuszczowej, ujędrniający skórę i pomocny w likwidacji zmian skórnych, np. rozstępów czy cellulitu.

Przeciwwskazania do termoterapii

Zabiegom ciepłoleczniczym nie powinny poddawać się osoby ze schorzeniami układu krążenia, nadciśnieniem tętniczym, ostrymi stanami zapalnymi, cukrzycą, nowotworami, oraz skłonnością do krwawień i problemami z krzepliwością.

Zimnolecznictwo nie jest polecane w kilku przypadkach: nadwrażliwości na zimno, problemów z układem moczowym, chorób serca, występujących u pacjenta odmrożenia.
W ramach przygotowania do zabiegów termoterapii należy skorzystać z konsultacji lekarskiej.

Korzyści z wynikające z zastosowania termoterapii

Poszczególne rodzaje termoterapii mogą mieć różny wpływ na organizm w zależności od zastosowanego rodzaju. Do podstawowych korzyści należą: zmniejszenie dolegliwości bólowych i stanów zapalnych, zahamowanie rozwoju schorzeń zwyrodnieniowych.

Najważniejszym z nich jest poprawa samopoczucia pacjenta i jego ogólnej kondycji organizmu. W przypadku niektórych zaburzeń wysoką skuteczność ma termoterapia naprzemienna, wykorzystująca zarówno wysoką, jak i niską temperaturę w równym stopniu.

Na czym polega ta terapia i kiedy jest wskazana?

Tlenoterapia to inaczej leczenie pierwiastkiem tlenu. Stosuje się ją u osób cierpiących na zaburzenia oddychania, których organizm nie jest w stanie dostarczyć go w odpowiedniej ilosći w sposób naturalny.

Rodzaje tlenoterapii

Podział stosowany ze względu na potrzeby pacjenta:

Tlenoterapia domowa , czyli DLT, od „domowe leczenie tlenem” przepisywana jest pacjentom z przewlekłymi niewydolnościami oddechowymi. To redukuje duszności, wpływa pozytywnie na stan organizmu oraz poprawia samopoczucie i komfort chorego. Obecnie metoda ta opiera się na stosowaniu urządzeń zwanych koncentratorami tlenowymi.

Tlenoterapia hiperbaryczna – wykorzystuje tzw. komory hiperbaryczne i jest stosowana w specjalistycznych gabinetach. W komorach tych znajduje się w nich czysty tlen pod zwiększonym ciśnieniem atmosferycznym, co pozwala na skuteczne nasycenie nim niedotlenionych tkanek organizmu. Zabieg trwa około od około godziny do półtorej.

Metody tlenoterapii

Podział ten stosowany jest ze względu na drogę podawania tlenu:

Tlenoterapia bierna. W tym przypadku tlen podawany jest pacjentowi za pomocą maski twarzowej, cewnika wprowadzanego do jamy nosowej bądź specjalnego namiotu tlenowego.

Tlenoterapia czynna z kolei przeprowadzana jest na zasadzie oddechu zastępczego. Tlen jest wprowadzany bezpośrednio do dróg oddechowych pacjenta za pomocą np. respiratora.
Wskazania do poddania się tlenoterapii

Leczeniu tlenem osoby z niedotlenieniem, wynikającym z chorób układu oddechowego.

Należą do nich:

• COPD (przewlekła obturacyjna choroba płuc)
• Zapalenie płuc
• Astma
• Dysplazja lub niedorozwinięte płuca u noworodka
• Niewydolność serca
• Mukowiscydoza
• Bezdech senny
• Choroby płuc
• Uraz układu oddechowego.

Przeciwwskazania do tlenoterapii

Terapia nie jest wskazana kobietom w ciąży, osób gorączkujących lub borykających się z następującymi problemami zdrowotnymi:

• Poważne urazy płuc
• Padaczka
• Nieodbarczona odma opłucnowa
• Rozsiana choroba nowotworowa
• Przebyte operacje ucha lub klatki piersiowej
• Rozedma płuc

Jak przygotować się do tlenoterapii?

Przed korzystaniem z tlenoterapii domowej pacjent musi zostać odpowiednio przeszkolony w placówce służby zdrowia, gdzie uczy się obsługi koncentratora tlenowego. Osoby palące muszą bezwzględnie porzucić nałóg, ponieważ jest to jedyny sposób by bezpiecznie korzystać z terapii i spodziewać się efektywnej poprawy stanu zdrowia.

Korzyści płynące z korzystania z tlenoterapii

Zarówno tlenoterapia domowa, jak i zabiegi z wykorzystaniem komór hiperbarycznych są skutecznymi metodami w walce ze schorzeniami układu oddechowego. Użytkowanie koncentratora znacznie poprawia jakość życia pacjenta, a w przypadku przewlekłej choroby płuc nawet je przedłuża.

Dzięki tlenoterapii domowej chory nie musi przebywać w szpitalu, co może być zbawienne dla jego komfortu psychicznego, a jedynie zgłaszać się na regularne badania kontrolne w specjalistycznej placówce.

Możliwe powikłania podczas tlenoterapii

Tlenoterapia musi podlegać ściśle określonym zasadami. Jest w większości przypadków dobrze tolerowana przez pacjentów, jednak u niektórych osób po jej zastosowaniu mogą wystąpić komplikacje. Hiperbaria tlenowa może grozić krótkotrwałymi problemy ze wzrokiem, zmęczeniem, bólami głowy, wymiotami, klaustrofobią, a także urazem ciśnieniowym.

Barotrauma może dotyczyć urazów ucha środkowego, zatok i płuc. Oprócz tego zdarzają się niewielkie przypadki powikłań związanych z toksycznością tlenu. Może mieć on negatywny wpływ na układ nerwowy lub płuca. Korzystanie z koncentratora może natomiast skutkować bólami głowy, złym samopoczuciem czy nawet podrażnieniem śluzówki nosa. Użytkownicy muszą także zachować szczególne środki bezpieczeństwa aby nie dopuścić do przypadkowego wybuchu gazu.

Kiedy jest wskazana i jak przebiega?

Tromboliza, znana pod nazwą także jako leczenie trombolityczne, polega na rozpuszczaniu niebezpiecznych skrzepów krwi w naczyniach krwionośnych. Ma to na celu poprawę przepływ krwi i zapobiega uszkodzeniom tkanek i narządów.

Najczęściej stosuje się ją w postaci dożylnego wlewu medykamentów rozpuszczających skrzepy, ale obejmuje także dostarczenie leku bezpośrednio do miejsca zatoru za pomocą długiego cewnika oraz zastosowanie cewnika z mechanicznymi przyrządami na końcu, które są w stanie usunąć lub rozbić skrzepliny.

Rodzaje trombolizy

Leki trombolityczne dzielone są się na trzy generacje. W skład generacji pierwszej wchodzą: streptokinaza, urokinaza, anistreplaza. Leki generacji drugiej znajdują się leki aktywujące plazminogen (np. t-Pa, t-PA), natomiast generacja trzecia to leki powstałe w wyniku zastosowania modyfikacji genetycznych.

Przebieg trombolizy

W zależności od okoliczności, lekarz może zdecydować się na dożylny wlew leków trombolitycznych, bądź dostarczyć je bezpośrednio do miejsca powstania zakrzepu przez dłuższy cewnik, wprowadzony w pobliże powstałego zatoru. Dla sprawdzenia, czy zakrzep ulega rozpuszczeniu, stosuje się obrazowanie radiologiczne. W przypadku niewielkich skrzepów leczenie może trwać zaledwie kilka godzin, natomiast poważne zakrzepy mogą wymagać leczenia nawet przez kilka dni.

Wskazania do przeprowadzenia trombolizy

Tromboliza jest stosowana głównie jako procedura ratująca życie w przypadku niebezpiecznych zakrzepów powodujących zawał serca, ostrą zatorowość płucną oraz prowadzą do udar mózgu. Leczenie trombolityczne powinno być wdrożone możliwie jak najszybciej po diagnozie zakrzepu. Najlepiej dla pacjenta w ciągu 1-2 godzin po wystąpieniu pierwszych objawów spowodowanych zatorem.

W przypadkach mniej poważnych, leczenie trombolityczne jest stosowane dla usuwania skrzepów w żyłach głębokich, skrzepów w nogach, w obszarze miednicy oraz w kończynach górnych. W każdym z nich zapobiega to przemieszczaniu skrzepów w kierunku płuc, gdzie mogą powodować o wiele poważniejszy zator płucny.

Przeciwwskazania

Choć tromboliza jest zabiegiem bezpiecznym i niezwykle efektywnym. W niektórych przypadkach zmniejsza lub całkowicie usuwa problemy większości pacjentów, bez konieczności przeprowadzania inwazyjnych operacji, jednak nie jest zalecana powszechnie.

Nie poleca się jej osobom, które stosują leki rozrzedzające krew oraz osobom z problemami krzepliwości krwi. Do czynników podwyższonego ryzyka zalicza się między innymi:

• ekstremalnie wysokie ciśnienie krwi,
• czynne krwawienia lub duża utrata krwi,
• krwotok wewnątrzczaszkowy,
• zaawansowane choroby nerek,
• niedawno przebyte operacje i inwazyjne zabiegi.

Jak się przygotować do trombolizy?

Przed wykonaniem zabiegu trombolizy należy dostarczyć lekarzowi przeprowadzającemu zabieg pełną i dokładnie przeprowadzoną dokumentację medyczną oraz wyniki badania fizykalnego przeprowadzonego nie wcześniej niż na 30 dni przed zabiegiem. Konieczne jest także wykonanie kompletnych badań krwi: morfologii, wymazu i inne rodzaje badań biochemicznych. Na kilka godzin przed zabiegiem pacjent powinien być na czczo, a na dwa dni przez zabiegiem powinien zaprzestać stosowania leków przeciwcukrzycowych zawierających metforminę.

Korzyści z trombolizy

Tromboliza jest zabiegiem mało inwazyjnym, który stosowany w niektórych ciężkich schorzeniach zagrażających życiu. Należą do nich zawał serca, udar niedokrwienny mózgu czy zatorowość płucna. Wczesne zastosowanie trombolizy w leczeniu udaru może znacznie zmniejszyć powikłania i ograniczyć uszkodzenia mózgu, dzięki czemu możliwa jest skuteczna rekonwalescencja i pełny powrót do zdrowia.

Kiedy jest wskazane i jak się do niego przygotować?

Żywienie dojelitowe polega na podawaniu choremu tzw. diety przemysłowej wprost do przewodu pokarmowego pacjenta. Dieta ma dostarczać do organizmu niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania substancji – azotu, elektrolitów, fosforu, wapnia, śladowych ilości wartościowych pierwiastków i witamin.

Metody żywienia dojelitowego

Wyróżnić można kilka metod odżywiania dojelitowego:

Doustnie, czyli odżywianie przy pomocy doustnych suplementów pokarmowych. Jest to i najczęściej stosowana i najprostsza metoda, którą zaleca się w początkowej fazie zaleceń żywienia dojelitowego. Dopiero gdy okaże się nieskuteczne zawiedzie, przechodzi się do żywienia z pomocą dostępu sztucznego.

W dostępie sztucznym używa się zgłębników dożołądkowych, dodwunastniczych, dojelitowych,

Za pomocą sztucznie wytworzonych przetok odżywczych, tzw. stomii dożołądkowych (gastrostomie) i dojelitowych (jejunostomie).

Wskazania dożywienia dojelitowego

Potencjalne wskazania do odżywiania jelitowego:

• niedożywienie lub niedostateczne odżywianie organizmu w następstwie choroby lub urazu,
• zespół krótkiego jelita,
• powikłania pooperacyjne,
• choroby zapalne jelit,
• zaburzenia połykania, trawienia i wchłaniania,
• zwężenie górnego odcinka przewodu pokarmowego,
• rozległe oparzenia,
• okres po zakończeniu żywienia pozajelitowego,
• okres radio- i chemioterapii,
• pooperacyjne przetoki jelitowe,
• pooperacyjne powikłania,
• długo gojące się rany,
• wyniszczenie,
• odleżyny,
• jadłowstręt i zaburzenia odżywiania
• choroby zakaźne (np. wyniszczenie przy AIDS).

Dodatkowo, kolejnymi zaleceniami do żywienia dojelitowego w warunkach domowych może być:

• schorzenie neurologiczne z zaburzeniami połykania, np. towarzyszącymi stwardnieniu rozsianemu, stwardnieniu zanikowemu boczne, po udarze mózgu, dziecięcemu porażeniu mózgowemu, guzów mózgu, po urazach OUN, demencji),
• choroba nowotworowa, a szczególnie nowotwory głowy, szyi, klatki piersiowej, oraz rak górnego odcinka przewodu pokarmowego.

Przeciwwskazania do żywienia dojelitowego

Przeciwwskazaniem do karmienia dojelitowego może być jedno z poniższych schorzeń:

• niedrożność żołądka i jelit,
• ciężkie oparzenie,
• rozległe urazy wielonarządowe,
• atonia żołądka i jelit,
• wstrząs,
• ostry stan zapalny jamy brzusznej.

Jak się przygotować do przyjęcia żywienia dojelitowego?

Żywienie dojelitowe często odbywa się w szpitalu. Wtedy o prawidłowe założenie sztucznego dostępu i prowadzenie odżywiania dba wykwalifikowany personel medyczny i lekarz prowadzący pacjenta. Jeśli odbywa się w domu, w przypadku gdy stan pacjenta nie wymaga dłuższego pobytu w szpitalu.

Wykonywanie zabiegu w warunkach domowych wymaga jednak odpowiedniego przeszkolenia członków rodziny i opiekunów pacjenta, regularnej kompleksowej opieki medycznej w okresie przebiegu kuracji, a przede wszystkim dostarczenia do domu specjalistycznego sprzętu, odpowiednich produktów żywieniowych, a także środków dezynfekcyjnych i opatrunkowych niezbędnych do prawidłowej opieki nad chorym. Żywienie dojelitowe w warunkach domowych w jest w całości refundowane przez NFZ.

Korzyści z żywienia dojelitowego

Dzięki żywieniu dojelitowemu organizm chorego otrzymuje niezbędne do przeżycia substancje odżywcze, poprawia się i utrzymuje stan zdrowia. Chory dąży do sukcesywnego odzyskiwania sprawności, a także polepsza komfort życia.